Παιδική κατάθλιψη: σημάδια και τρόποι αντιμετώπισης.
Μπορεί τα μικρά παιδιά να υποφέρουν πραγματικά από κατάθλιψη;
Ναι!
Η κατάθλιψη στην παιδική ηλικία είναι διαφορετική από τη συνήθη μελαγχολία και τα καθημερινά συναισθήματα που βιώνει το παιδί καθώς αναπτύσσεται. Το ότι ένα παιδί φαίνεται λυπημένο, δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι πάσχει από κατάθλιψη. Εάν η θλίψη όμως επιμένει, ή εάν το παιδί που έρχεται σε επαφή με κανονικές, κοινωνικές δραστηριότητες και ενδιαφέροντα αναπτύσσει ανάρμοστη συμπεριφορά, τότε μπορεί να πάσχει από κάποιας μορφής καταθλιπτική ασθένεια. Λάβετε όμως υπόψη σας ότι ενώ η κατάθλιψη είναι μια σοβαρή ασθένεια, είναι ωστόσο θεραπεύσιμη.
Πως μπορώ να καταλάβω αν το παιδί μου έχει κατάθλιψη;
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης στα παιδιά ποικίλουν, καθώς η κατάθλιψη συχνά παραμένει αδιάγνωστη και χωρίς θεραπεία. Αυτό συμβαίνει επειδή πολλές φορές τα συμπτώματα της κατάθλιψης συγχέονται με τις φυσιολογικές, συναισθηματικές και ψυχολογικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ενός παιδιού. Τα πρωτογενή συμπτώματα της κατάθλιψης περιστρέφονται γύρω από τη θλίψη, την αίσθηση της απόγνωσης και χαρακτηρίζονται από αλλαγές στη διάθεση.
Στα συμπτώματα της παιδικής κατάθλιψης περιλαμβάνονται:
- η ευερεθιστότητα ή ο θυμός,
- τα συνεχή συναισθήματα θλίψης και απελπισίας,
- η κοινωνική απομόνωση/απόσυρση,
- η αυξημένη ευαισθησία στην απόρριψη,
- οι αλλαγές στην όρεξη (είτε αυξάνεται, είτε μειώνεται),
- οι αλλαγές στον ύπνο (αϋπνία ή υπερβολική υπνηλία),
- τα ξεσπάσματα (δυνατές κραυγές ή κλάμα),
- η δυσκολία στη συγκέντρωση,
- η κόπωση,
- οι σωματικές ενοχλήσεις (όπως στομαχόπονος ή πονοκέφαλος),
- η μειωμένη ικανότητα του παιδιού να λειτουργήσει κατά τη διάρκεια εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων στο σπίτι με την οικογένεια ή με φίλους, στο σχολείο, σε εξωσχολικές δραστηριότητες και σε άλλα χόμπι,
- αισθήματα ενοχής,
- διαταραχή της σκέψης.
Όπως είναι φυσικό, δεν εμφανίζουν όλα τα παιδιά τα παραπάνω συμπτώματα.
Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα παιδιά θα εμφανίζουν διάφορα συμπτώματα σε διαφορετικές εποχές και σε διαφορετικό βαθμό. Παρά το γεγονός ότι κάποια από τα παιδιά αυτά μπορεί να συνεχίσουν να λειτουργούν ικανοποιητικά σε δομημένα κοινωνικά περιβάλλοντα, τα περισσότερα παιδιά, τα οποία πάσχουν από σοβαρής μορφής κατάθλιψη, θα υποστούν σημαντικές αλλαγές στις κοινωνικές τους δραστηριότητες, απώλεια ενδιαφέροντος ή αλλαγές στην εμφάνιση τους.
Τι προκαλεί κατάθλιψη στα παιδιά;
Όπως και στους ενήλικες, η παιδική κατάθλιψη μπορεί να προκληθεί από οποιονδήποτε συνδυασμό παραγόντων που σχετίζονται με τη σωματική υγεία, τα γεγονότα της ζωής τους, το οικογενειακό τους ιστορικό, το περιβάλλον, τη γενετική τους ευπάθεια και ορισμένες βιοχημικές διαταραχές.
Ποιά παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο;
Τα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να βιώσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους κατάθλιψη. Τα παιδιά που έχουν γονείς, που πάσχουν από κατάθλιψη, έχουν την τάση να εμφανίζουν το πρώτο τους επεισόδιο κατάθλιψης νωρίτερα από ότι τα παιδιά των οποίων οι γονείς δεν πάσχουν από αυτή.
Πως μπορεί η παιδική κατάθλιψη να θεραπευτεί;
Οι θεραπευτικές επιλογές για τα παιδιά που πάσχουν από κατάθλιψη είναι παρόμοιες με εκείνες των ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένης της ψυχοθεραπείας (συμβουλευτικής) και της φαρμακευτικής αγωγής. Ο ρόλος που διαδραματίζουν η οικογένεια και το περιβάλλον του παιδιού στη διαδικασία της θεραπείας είναι διαφορετική από εκείνη των ενηλίκων. Οι σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι ένας συνδυασμός ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής είναι πιο αποτελεσματικός στη θεραπεία της κατάθλιψης.